Wednesday, January 31, 2007

شبح عراق بر فراز سياست بوش

نيويورک تايمز هفته آينده را مهم مي داند - چهارشنبه 11 بهمن 1385 [2007.01.31]
ديويد. اي. سنجر
در حالي که بوش و مشاورانش در حال تنظيم نحوه مقابله با ايران هستند، کم کم در مي يابند که کلمات و استراتژي آن ها هر چه بيشترشبيه سخنان چهار سال پيششان در مورد عراق از کار در مي آيد ؛ يعني هشدار نسبت به فعاليت هاي تروريستي و برنامه هاي هسته اي که پيش درآمدي بود بر جنگ عليه عراق.
آن ها دائم گوشزد مي کنند که اين بار موضوع فرق مي کند. نيکولاس برنز، معاون وزارت خارجه آمريکا و مذاکره کننده اصلي در مسائل ايران، روز جمعه گفت: "ما به دنبال جنگ با ايران نيستيم." اين سخنان تنها چند ساعت بعد از تکرار تهديد ايران توسط بوش به توقف "کشتار سربازان ما" و توقف توليد سوخت هسته اي گفته شد.
آقاي برنز، ضمن نقل قول از بوش، تاکيد کرد واشنگتن به دنبال "راه هاي ديپلماتيک است"، هر چند در حال اجراي استراتژي تهاجمي در عراق براي دستگيري ايرانيان و نيز در تنگنا ي مالي گذاشتن ايران براي احياي صنايع نفت است.
آقاي برنز اظهار داشت اين اقدامات جنبه دفاعي دارد و قصد تحريک ايران در آن نيست. وي گفت البته در پشت صحنه در دولت نيز بحث هايي در مورد اينکه آيا سياستي تهاجمي تر ايران را به عکس العمل وا خواهد داشت يا نه در جريان است. وزارت خارجه جانب احتياط را گرفته است ولي بسيار از "بازها" در پنتاگون و کاخ سفيد مي گويند افزايش نيرو هاي آمريکا در عراق بي اثر خواهد شد مگر آنکه ارتش آمريکا با قدرت از کمک ايرانيان به گروه هاي مسلح عراقي جلوگيري کند.
به نظر بسياري در واشنگتن، بخصوص منتقدين دموکرات بوش، رويکرد جديد به ايران همگي نشانه هايي از بهانه جويي براي جنگ را در بر دارد.
بعضي ها اين اقدامات را وسيله اي براي منحرف کردن افکار از وضعيت وخيم عراق مي دانند. از عراق به سمت کشوري که از گرفتاري هاي آمريکا براي گسترش نفوذ خود در منطقه استفاده مي کند.
گروهي ديگر تهاجم امروزي آمريکا را کوششي براي مقصر شناختن ايران در هرج و مرج عراق ارزيابي کرده اند. از مقامات رسمي و رئيس سازمان سيا گرفته تا وزير جديد دفاع به نقل از مقامات اطلاعاتي مي گويند ايران مواد منفجره پيچيده اي را براي نابودي مناطق سني نشين به عراق مي فرستند.
تا کنون مدرکي براي اين ادعا ارائه نشده است. قرار است هفته آينده ارتش آمريکا مهمترين حرکت خود را انجام داده و مواد و وسايل به دست آمده از حملات اخير را که دال بر حضور ارتش قدس ايران در پشت بسياري از حملات مرگبار است، به نمايش بگذارد.
در همين حال بعضي از مقامات دولت بوش اقرار کرده اند که اطلاعات مشابه آن ها در مورد عراق، پيش از شروع جنگ، چندان هم صحت نداشته اما همين ها تکرار اين اشتباه را در مورد ايران رد مي کنند و مي گويند: "واضح است که آن سابقه را در مورد ايران نمي توان به کار برد."
در همان حال که دولت در حال بيان اين ادعا ها در مورد ايران است، کمي آن طرف تر دادگاه در حال رسيدگي به گواهي کذب آي. لويس ليبي، ريئس ستاد قبلي ديک چني در مورد عراق است. دادرسي نشان مي دهد که ديک چني، مانند تني چند از مقامات، با دقت از ميان اطلاعات موجود تنها مواردي را که مي توانست عليه عراق به کار رود انتخاب کرد. حال بعد از چند سال، دولت آمريکا تاوان آن را پس مي دهد. اين بار حريف کشوري است که تواني به مراتب بيشتر از صدام حسين در سال 2003 براي پيشبرد يک برنامه هسته اي پيشرفته دارد.
دولت اکنون دلايل قاطعي براي اثبات اينکه ايران در جهت اوليد بمب هسته اي پيش مي رود در دست ندارد، ولي قرار است هفته ديگر شواهدي را مبني بر دخالت ايران در آشوب هاي عراق بر ملا سازد.
در مصاحبه هايي درهفته گذشته، مقامات پنتاگون و وزارت خارجه و کاخ سفيد تاکيد کردند هدف بوش در ايران سرنگوني دولت و ايجاد دولتي مشابه عراق نيست بلکه بيشتر سعي در وارد آوردن ضربات پراکنده به اين کشور است.
مقاماتي که با چگونگي اطلاعات جمع آوري شده براي آقاي بوش آشنا هستند، مي گويند ارزيابي آمريکا آن است که ايران خود را به چشم سردمدار جبهه اي براي بيرون راندن آمريکا از عراق و نهايتا از خاورميانه مي نگرد. ساير تحليل ها نيز حاکي از آن است که روسيه و چين هيچ گاه در تحريم عليه کشوري که با آن تجارت مي کنند شرکت نخواهند کرد و اگرآقاي بوش مي خواهد فشار هاي نظامي و اقتصادي به ايران وارد آورد بايد اين کار را خارج از چهارچوب سازمان ملل انجام دهد.
استراتژي حاصل اين ارزيابي آن بود که ايران را مجبورکنند محاسبه مجددي از هزينه-فايده مقابله با آمريکا انجام دهد. کوشش براي متوقف کردن بانک هاي اروپايي و ژاپني در کمک به بازسازي بخش نفت در ايران بخشي از اين حرکت است. پايين نگاه داشتن قيمت نفت نيز جزء ديگري از همين سياست است هر چند مقامات رسمي در برابر اين سئوال که آيا ديک چني يا سايرين در باره منافع احتمالي افزايش صدور نفت توسط عربستان سعودي براي پايين نگاه داشتن قيمت، به اين کشور قول هايي داده اند يا نه، سکوت کردند.
ولي بخش نظامي اين استراتژي بيشترين خطر را در بر دارد. يک مقام نظامي گفت دو ناو هواپيما بر و ناو هاي جنگي جانبي آن ها به خليج فارس گسيل شده اند "تا به ايرانيان بگويند ما متوجه شما هستيم." نيروهاي آمريکايي مجاز شدند که عليه نيروهاي ايراني در عراق اقدام کنند، حال آنکه هنوز شواهد کافي براي توطئه ايران بر عليه نيرو هاي آمريکا، که اين اقدام را توجيه کند، وجود ندارد.
مقامات آمريکايي اين اقدامات را صرفا دفاعي مي خوانند. آقاي برنز گفت: "مسلما ما بايد از منافع خود در خليج و عراق دفاع کنيم و جان سربازان خود را حفظ کنيم."
ليکن مقامات مذکور هنوز نگران اين هستند که ايران عقب نشيني نکند، يا يک فرمانده آمريکايي يا يک نظامي يا شبه نظامي ايراني دچار اشتباه محاسبه شود. هم کوندليزا رايس و هم آقاي گيتز، معاون وزارت دفاع، در باره اين خطرهشدار داده اند.
مقامات دولت مي گويند همه مشاورين بوش به استراتژي مقابله نيرومند تر با ايران راي مثبت داده اند، ليکن هنوز در مورد حد و حدود آن بحث مي کنند. برخي از متخصصين وزرات خارجه هشدار داده اند که درگيري آمريکاييان و ايرانيان در خاک عراق ممکن است باعث افزايش قدرت محمود احمدي نژاد شود چرا که توجه را از شکست وي در ايجاد شغل و حل مسائل اقتصادي به قيمت پيشبرد برنامه هسته اي، منحرف مي سازد.
در دراز مدت نيز اين بحث جريان دارد که آيا روزي اقدام نظامي براي مقابله با فعاليت هاي هسته اي ايران لزومي خواهد داشت يا نه. مقامات آمريکايي مي گويند فعلا توان مناسبي براي چنين عملياتي ندارند. يک مقام نظامي مي گفت: "مساله ايدئولوژي نيست؛ در حال حاضر نيرويي براي اين کار وجود ندارد چرا که همه نيرو ها درگير هستند."
در پنتاگون بحث در مورد هدف قرار دادن ايرانيان در عراق ادامه دارد. مي پرسند آيا توجيه آن اين است که آن ها بخشي از ارتش ايران هستند؟ يا آمريکاييان شواهدي دال بر وارد کردن اسلحه و ايجاد آشوب توسط آن ها يافته اند؟ از نظر عموم پاسخ اين سوالات محرمانه و طبقه بندي شده است. يک مقام رسمي بطور خصوصي گفت: "همه اين ها جاي بحث دارد."
تقابل ها در هفته آينده به احتمال زياد شدت خواهد گرفت. ايرانيان به آژانس بين المللي انرژي هسته اي گفته اند که از ماه فوريه توليد صنعتي اورانيوم را شروع خواهند کرد. با اين تاکيد که "ما با توليد بمب هسته اي سال ها فاصله داريم".
ولي اينکه آيا ايالات متحده بايد طرق ديپلماتيک را دنبال کند يا به شيوه هاي ديگر روي آورد بايد از همين حالا روشن شود. دموکرات ها، حتي در زماني که دولت را متهم به شکست در قبال ايران مي کنند، سعي دارند لحن خشن خود را در مورد ايران حفظ کنند. سناتور جان ادواردز در يک کنفرانس امنيتي اسرائيل گفت: "براي اطمينان از اينکه ايران به بمب هسته اي دست نيابد لازم است همه گزينه ها را، يا بهتر بگويم همه راه حل هارا دم دست داشته باشيم."
براي بوش مساله فقط راه حل نيست بلکه مشروعيت آن نيز مطرح است. با انفجارها و خونريزي هاي عراق وي تحت فشار هاي بيشتري است که موقعيت سياسي آمريکا را در خاورميانه از اين ضعيف تر نکند. در عين حال او نمي خواهد ايراني قوي تر از آنچه پيش از انتخاب وي بود بر جاي بگذارد.
منبع: نيويورک تايمز، 28 ژانويه
برداشته شده از روز آنلاين

No comments: